De maatregel zou betrekking hebben op burgers die permanent in het buitenland verblijven en heeft tot doel de stijging van de huizenprijzen af te remmen.
Could foreigners be banned from buying property in Portugal?
Could foreigners be banned from buying property in Portugal? Stephane Hurbe on Unsplash

De Portugese politieke partij BE (Bloco de Esquerda, Links blok) heeft een wetsvoorstel ingediend om de verkoop van vastgoed aan particulieren of bedrijven die permanent in het buitenland zijn gevestigd te verbieden, als een manier om de stijgende prijzen op de vastgoedmarkt in Portugal tegen te gaan. Dit ondanks waarschuwingen van deskundigen dat dit niet de oplossing is voor Portugal. Wij hebben de details.

De Portugese partij BE heeft aangekondigd dat het een wetsvoorstel heeft ingediend om de "verkoop van vastgoed op nationaal grondgebied aan particulieren of bedrijven die permanent in het buitenland zijn gevestigd" te verbieden. Volgens de partij heeft deze maatregel - in grote lijnen vergelijkbaar met een wet die onlangs is aangenomen in Canada - tot doel "de stijgende huizenprijzen tegen te gaan".

In de tekst van deze wet wijst BE er echter op dat dit verbod niet zou gelden voor "Portugese burgers met die permanent buiten Portugal verblijven", noch voor asielzoekers of immigranten met een permanente verblijfsvergunning.

Eveneens uitgesloten zijn "vastgoedtransacties in gebieden met een lage bevolkingsdichtheid" en "buitenlandse burgers die onroerend goed verwerven in mede-eigendom, met hun Portugese echtgenoot of met een de facto ongehuwde persoon".

"Het grondrecht op huisvesting moet nog vervuld worden"

In de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel stelt de partij onder leiding van Catarina Martins dat "in Portugal het grondrecht op huisvesting nog moet worden vervuld".

Bloco de Esquerda maakt statistieken bekend waarin staat dat de huizenprijzen tussen 2010 en 2022 "met 80% zijn gestegen en de huurprijzen met 28% zijn gestegen", waardoor de inwoners van Portugal "een enorm percentage van hun inkomen aan huisvesting" besteden.

Hoewel BE erkent dat de "huisvestingscrisis niet alleen in Portugal een probleem is", meent BE niettemin dat "Portugese regeringen deze trend alleen maar hebben verergerd met hun beleid van privileges en ongelijkheid".

Volgens de partij was het "proces van gentrificatie en financialisering van huisvesting de aanleiding voor de mobilisatie van burgers en lokale autoriteiten in verschillende Europese steden", wat leidde tot wetswijzigingen op internationaal niveau.

Onder de voorbeelden die in dit wetsvoorstel worden genoemd, noemt BE specifiek dat "in Canada de regering van de liberale partij de verkoop van woningen aan buitenlanders verbood, een maatregel die in Nieuw-Zeeland al was ingevoerd en binnenkort ook werkelijkheid zal worden op de eilanden Ibiza, Mallorca en Menorca".

"Voorstanders van deze maatregelen voeren hetzelfde argument aan: concurrentie van financieel kapitaal maakt huizenprijzen onbetaalbaar voor lokale burgers, al wordt de uitvoering van deze maatregelen belemmerd door de macht van vastgoedlobby's", aldus het wetsvoorstel.

Verder staat er: "als dit de realiteit is in Canada, Nederland, Duitsland of Catalonië, dan geldt dit nog meer in Portugal, waar salarissen niet kunnen concurreren met de financiële macht van investeringsfondsen of met het persoonlijke inkomen dat wordt aangetrokken door 'gouden visa', belastingvoordelen voor niet-ingezetenen of crypto-speculanten".

De partij voegt er aan toe dat deze internationale ervaringen aantonen dat "het proces van vastgoedinflatie uitzonderlijke maatregelen vereist, die zijn gericht op de bescherming van het recht op huisvesting".

In die zin stelt BE, "naast het intrekken van maatregelen om buitenlands kapitaal aan te trekken in de Portugese vastgoedsector, het verbod voor op de aankoop van vastgoed voor huisvesting van niet-ingezetenen, op voorwaarde dat deze zich in verstedelijkte gebieden bevinden", aldus het document.

BE betoogt dat "deze maatregel, die onlangs in verschillende versies is aangenomen door de Nederlandse en Canadese regeringen, wordt gerechtvaardigd door de erkenning van de ernstige schending van het grondwettelijk recht op huisvesting, in naam van economische belangen".